In 2015 heb ik de facilitatorstraining gevolgd bij Joanna Macy. Gedurende de jaren die daar op volgden heb ik een steeds inniger contact met haar opgebouwd en een vriendschap. In 2024 was ik twee weken bij haar thuis.
We zouden elkaar weer zien in 2025, maar een paar maanden voor ons geplande weerzien kwam Joanna ten val en ze is later aan complicaties overleden. Ik ben in 2025 alsnog naar haar familie gegaan en bij haar Celebration of Life geweest. Dat weerzien met haar familie en vrienden houdt dit werk levend in mij en nabij.
Joanna Macy is een van mijn grote inspiratoren. The Work That Reconnects is door haar ontwikkeld, samen met haar man Francis en vele anderen zoals bijvoorbeeld Deep Ecologist John Seed. De methodiek is al bijna 50 jaar beproefd. De eerste workshop werd in 1978 gegeven. Ik draag dit werk uit omdat het mij helpt om me te verbinden met de mens in een zo complexe, droeve en kansrijke tijd. Dit werk geeft een krachtig en evenwichtig kader om daar bij te kunnen blijven. Dit werk heelt mij terwijl ik het deel en brengt me dichter bij mijzelf, mijn medemens en het leven zelf.
In dit interview voor the Work The Reconnects website kun je meer lezen over hoe ik dit werk uitdraag Featured Facilitator
En via deze links kun je je verder verdiepen.
Impressie van een workshop: January 2019 made by Maria Kolossa. Fire Sharings The Work That Reconnects 25-27 jan 2019
Persoonlijk portret van Joanna Macy Befriending our Despair
Interview over Joanna Macy voor Bodhi (Boeddhistische wijsheid voor de 21ste eeuw). Sterke boeddhistische vrouwen: Joanna Macy
Waar gaat The Work That Reconnects over?
De methodiek
In The Work That Reconnects werken wij vanuit het bewustzijn dat al het leven, en dus ook de mens, onlosmakelijk verbonden is. Het welzijn van de mens staat niet los van het welzijn van al het leven op Aarde. Dit bewustzijn laten we niet los terwijl we de spiraal van dit werk doorlopen. Het is een reis door deze verbondenheid. De reis gaat verder dan je eigen persoonlijke behoeften en belangen, het gaat over je collectiviteit en hoe levensondersteunend te zijn in het leven dat je mag leven.
Er zijn hardnekkige wereldbeelden die aan deze verbondenheid voorbij gaan. In deze tijd zouden we zo een wereldbeeld het ideaal van de industriële groeimaatschappij noemen. Maar dit is niet het enige en eerste wereldbeeld dat mens en niet-mens enorm onder druk zet.
“To those of us growing up in the Industrial Growth Society, a breathtakingly new view of reality arises from deep ecology, systems thinking, and the resurgence of nondualistic spirituality. These three streams attest to our mutual belonging in the web of life, and to powers within us for the healing of our world. They are basic to the core assumptions of the Work That Reconnects.” Joanna Macy
Het levensweb
Door de verbinding weer te herinneren en te herleven maken we ons behoren tot het grotere lichaam weer voelbaar. Je zou het kunnen zien als het levensweb, the web of life, waar je altijd in gedragen bent. Wetende dat je daar deel van uit maakt geeft je toegang tot je vitaliteit, verlangen, weerbaarheid en daadkracht. Hoe willen wij mens zijn? Hoe te leven en te laten leven?
Joanna Macy zegt: You can trust the Spiral
In The Work That Reconnects doorloop je vier stadia, we noemen dit de spiraal van het werk.
- Dankbaarheid

De motor voor onze reis. We putten hier energie uit, levensmoed, enthousiasme, geluk, verbondenheid. Dankbaarheid is altijd mogelijk en volgens Joanna Macy een radicale bevrijding van het wereldbeeld van de industriële groeimaatschappij waarbinnen je nooit genoeg denkt te hebben.
2. Het eren van onze pijn
Aandacht en niet alleen zijn. Hoe kun je naar pijn kijken, naar haar luisteren? Wanneer wij ons verbinden, is er aandacht voor wat er aan de hand is met onze leefomgeving. Gaat het goed? Maken wij ons zorgen? Voelen we verdriet? Wat vertelt onze pijn ons? Hoe geven wij het een plek? Juist met anderen kun je de steun en moed vinden om je pijn te eren.
¨Love for the world and pain for the world are not separate but two sides of the same coin, it takes strength, permission and safety to explore it. It is a hinge in the work, a turning point. In hearing this, it is not a private craziness, a neurotic problem of ours, our anguish comes from our caring and our caring comes from a deep interconnectedness.¨ Joanna Macy
- Met nieuwe ogen kijken
Hoe gaan wij als mensen om met onze plek op Aarde? Hoe wij mensen onszelf zien in relatie tot degenen die na ons komen en in relatie tot andere levensvormen, is allesbepalend voor hoe we handelen. Wat kunnen we leren van onze voorouders, andere levensvormen? Hoe gebruiken wij onze verbeeldingskracht om deze relaties te versterken en er mee te gaan leven? De diepe tijd en diepe ecologie zijn als het ware reizen die we weer kunnen gaan maken door het besef dat we niet los staan van onze voorouders en wij ook voorouders zijn. En door het besef dat we voortkomen uit al het leven waarmee wij de Aarde delen.
- Voortgaan
Hoe vertalen wij onze verworven inzichten in daden? Hoe maken we onze hoop actief? Hoe laten we ons ook in onzekere tijden niet uit het veld slaan en vinden we de moed om er bij te blijven? Bij datgene dat sterft en datgene dat geboren wilt worden.
In de workshops is veel ruimte voor zelfonderzoek. Tegelijkertijd is The Work That Reconnects een groepsmethodiek, je bent een spiegel voor elkaar, en belangrijker nog je hoort jezelf weer. We gebruiken diverse methodieken zoals meditatie, lichaamswerk, storytelling, open dialoog, rituelen, natuurverbinding, verbeeldingskracht en systemisch werken. Centraal staat het welzijn van alle levensvormen.
¨The one we need to hear from most, is ourselves¨ Joanna Macy
Doelgroep
Foto: Tsondru Chris Jardine, Facilitatorstraining, River’s Bend, California 2015
The Work That Reconnects is gericht op de versterking van jouw gronding, jouw behoren hier op Aarde. Het is je geboorterecht om je thuis te voelen en te weten dat je levens-ondersteunend kunt zijn, dat er een andere samenleving mogelijk is waarin de mens elkaar en andere levensvormen niet ontheemd. Het werk is gericht op je potentieel, op je hart, je compassie, je wijsheid. Wij zijn elkaars leraar in dit werk. Ik leer altijd van de mensen die komen.
Dit werk helpt je ook om (toekomst-) visies te verbeelden en je gevoel van gemeenschap te versterken. Dit is zo nodig in de transitie naar een samenleving die het leven ondersteunt en niet uitholt. Ze draagt bij aan meer veerkracht.
Een breed publiek is aangetrokken tot dit werk. In eerste instantie richtte dit werk zich op mensen die zich grote zorgen maakten over massavernietigingswapens en de risico´s van het gebruik van kernenergie. In het begin kwamen er vooral milieuactivisten op af.
Nu trekt The Work That Reconnects jong en oud, over de hele wereld. Het werk wordt gebruikt voor zowel sociale als ecologische vraagstukken. Deelnemers zijn bijvoorbeeld medewerkers van natuur en milieuorganisaties, kunstenaars, sociaal werkers, vernieuwers, onderwijzers, wetenschappers. Ze komen van all walks of life.
Ze hebben vaak wel gemene delers. Het zijn mensen die zich verbonden voelen met het welzijn van meer dan zichzelf. Mensen die gealarmeerd zijn door milieuproblemen en sociale problemen. Mensen die behoefte hebben aan erkenning van het verdriet en de onrust die dit met zich meebrengt. Mensen die zich open durven te stellen voor zichzelf en elkaar.
Een training organiseren
Ik bied maatwerk en kijk per doelgroep wat het beste aansluit. Het meest gangbaar is een intensieve driedaagse workshop (vrijdagavond tot zondagmiddag). Daarin licht ik de beginselen van dit werk toe en begeleid ik deelnemers door de 4 stappen van de spiraal, een full spiral journey. De weekenden die ik geef gaan diep. Mijn ervaring is dat mensen veel kunnen onderzoeken van wat er in hen beweegt en dat ze naar huis gaan met meer inzicht in hoe ze hun verlangen voor het leven willen vormgeven.
Ik kan dit werk geven in workshops van een uur, een halve dag of een dag, meerdere dagen of een cursusvorm.
Een weekendgroep bestaat uit circa 10 tot 12 deelnemers. Ik kom op uitnodiging naar organisaties of bedrijven en dan kunnen groepen veel groter zijn. Ik heb gewerkt met groepen van 25 tot 100 personen. Ik heb de mogelijkheid om locaties in Nederland te boeken, of ik kom op locatie.
Een mooie vorm is een ervarings-dag van de spiraal voor bijvoorbeeld uw organisatie of bedrijf.
Een deelnemer aan het woord:
” The Work That Reconnects geeft allereerst vertrouwen in onze vermogens om bij te dragen aan een goed leven. Het berust op een diepe erkenning van fundamentele goedheid van onze natuurlijke omgeving en van ons als mensen. Vanuit dit besef kun je je openen voor wat er is, het mooie en het pijnlijke. Dit helemaal erkennen, je daar fris naar toewenden en voelen dat je onderdeel bent van een groter geheel, het levensweb. Dit wordt verfijnd tot het verkennen van individuele en praktische mogelijkheden door iedere deelnemer. In deze tijd met verontrustende berichten en gevaren biedt The Work That Reconnects een leidraad voor denken en doen die mensen bemoedigt.
Het gaf mij een gevoel van vrijheid en nieuwe ideeën. Manon weet ruimte te geven aan –soms heftige- gevoelens in de groep en deze standvastig en liefdevol te leiden. Na de workshop voelde ik me vrij en verbonden tegelijk, een vruchtbaar resultaat.”
Lida Hospers-Klein boeddhistisch leraar
Ik vraag per deelnemer 140 euro voor een tweedaagse workshop exclusief BTW. Meestal maak ik een variabel tarief zodat men naar draagkracht iets meer of minder kan betalen. Daar komen kosten voor maaltijden en accommodatie bij. Deze kunnen laag gehouden worden bijvoorbeeld als een ruimte niet gehuurd hoeft te worden, door potluck maaltijden en als er geholpen wordt bij het koken. Prijzen liggen tussen de 235 en 335 euro all-in.
Voor bedrijven liggen de prijzen anders, mail me voor meer informatie.
Meer informatie: InLeven@greenmail.net
Meer lezen: www.theworkthatreconnects.org